چه ورزش های برای دوران بارداری مناسب است ؟
با توجه به اهمیت بسیار زیاد موضوع ورزش های دوران بارداری لازم دانسته که در این خصوص مقاله ای برای بانوان باردار نگارش شود تا به وسیله این مقاله بتوانیم نکات بسیار مهمی را ارائه نمائیم . بهطور کلی تمرینات ورزشی یکی از اصول اصلی سلامت بدن به شمار میرود و انجام تمرینات ورزشی در طول بارداری به سلامتی مادر و جنین کمک بسیار زیادی میکند. با انتخاب ورزش مناسب در طول بارداری و انجام منظم آن، میتوان علاوه بر پرهیز از خطرات احتمالی ورزشهای سنگین ، سلامت دوران بارداری را تأمین کرد و شانس تولد موفقیتآمیز نوزاد به صورت زایمان طبیعی را برای مادر نیز افزایش داد.
اما تحقیقات و مطالعات انجام شده نشان میدهد که بسیاری از خانم های باردار علاقه ای به انجام حرکات ورزشی مناسب دوران باداری ندارند و بعضا نیز با عوارض کم تحرکی مواجه خواهند شد ؛ اما میتوان با مشورت پزشک و مربی تربیت بدنی به انجام نرمشهایی اقدام کرد تا درد رایج کمر و پشت زنان باردار را کاهش داد . باید گفت که ورزش دوران بارداری ، در کنار یک رژیم غذایی سالم به عنوان یک مکمل مناسب شناختهشده و نقش بسیار مهمی در سلامت مادر و جنین دارد .
فواید ورزش در دوران بارداری برای نوزاد :
ورزش کردن در دوران بارداری زنان ، فواید بسیاری برای نوزاد داشته که از جمله آنها باید به اثرات مثبت و مفید قلبی و عروقی می توان اشاره کرد. به عبارتی دیگر ورزش در دوره بارداری با بهبود عملکرد سیستم عصبی خودکار قلب نوزاد موجب بهبود فشارخون، ضربان قلب و کنترل آهنگ تنفس در اندامهای داخلی میشود و به افزایش سلامتی جنین در طول دوران حاملگی کمک بسیار زیادی میکند در ادامه مقاله ورزش های دوران بارداری به نکات بیشتری اشاره خواهد شد .
فواید ورزش در دوران بارداری برای مادر :
سلامت مادر نیز در طول بارداری، درگرو داشتن یک برنامه ورزشی منظم و مداوم است و حتی به گزارش بسیاری از خانمهای باردار، انجام تمرینات ورزشی در دوران بارداری موجب تطبیق بیشتر شرایط و فیزیک بدنی آنان با بارداری خواهد شد .
ازجمله فواید ورزش های دوران بارداری برای خانمهای باردار میتوان به جلوگیری از کمردرد دوران بارداری و دردهای ناگهانی بهویژه در لگن، رفع یبوست، پیشگیری از افزایش وزن و داشتن خواب بهتر اشاره کرد. ورزش همچنین موجب کاهش فشارخون بالا، ابتلا به دیابت حاملگی، واریس عروق پا، درد پا و زانو و… نیز میشود.
به علاوه؛ بهبود وضعیت جسمانی، افزایش انرژی و قدرت عضلات، توان تحملِ افزایش وزنِ بارداری، کسب آمادگی لازم برای زایمان، حفظ تناسب اندام، کاهش استرس و افسردگی، شادابی مادر و افزایش توان روحی از دیگر مزایای ورزش در دوران بارداری به شمار میرود.
بهترین ورزش های دوران بارداری :
بهطورکلی ، بهتر است ترکیبی از ورزشهای هوازی و تقویتی در دوران بارداری در نظر گرفته شود و حداقل ۳۰ دقیقه فعالیت روزانه را برای مادر رقم بزند. این ورزشها برای ماههای مختلف بارداری _بسته به شرایط بدنی_ متفاوت است که هرکدام به شرح زیر میباشد:
۱. تمرینات ورزشی سه ماه اول بارداری :
سه ماه اول بارداری، مهمترین مرحله از دوران بارداری و مرحلهای حساس برای لانهگزینی است؛ لذا به منظور پیشگیری از سقط جنین میبایست این زمان را با انجام تمرینات سبک، کوتاهمدت و موردتأیید پزشک سپری شود . برخی از تمرینات ورزشی مناسب برای سه ماه اول بارداری عبارتند از :
گرم کردن :
قبل از شروع هر نوع ورزشی، میبایست بدن را به مدت ۵ دقیقه با انواع تمرینات کششی گرم کرد تا آماده انجام برای ورود ورزشهای اصلی شود .
پیاده روی :
پیادهروی بر سطح هموار و صاف یکی از بهترین و مفید ترین تمرینات ورزشی برای خانمهای حامله در هر دوره از زمان بارداری میباشد. برای این منظور لازم است که در ابتدا ۳ الی ۵ روز در هفته و سپس هر روز به مدت ۱۰ دقیقه پیادهروی کرد و کمکم، زمان آن را به ۳۰ دقیقه در روز افزایش داد.
از طرفی دیگر، پیادهروی سریع _چیزی مابین قدمزدن معمولی و دویدن_ همراه با کفش مناسب میتواند سبب سفت کردن عضلات و افزایش شانس زایمانی راحتتر گردد. این نوع پیادهروی سریع نیز بهتر است ابتدا ۲ الی ۳ بار در هفته انجام گیرد و سپس به تمرینات روزانه برسد؛ البته بدیهی است که هر نوع پیادهروی میبایست در صورت عدم استراحت مطلق بودن فرد و با مشورت پزشک و همچنین در نظرگرفتن نکات ایمنی انجام شود .
دوچرخه ثابت :
تمرین روزانه دوچرخه ثابت با پا زدن آهسته و منظم، علاوه بر جلوگیری از بالا رفتن ضربان قلب باعث تقویت ماهیچههای ران و لگن نیز میشود و زمینه یک زایمان طبیعی موفق را فراهم میسازد.
شنا :
همانطور که اشاره شد، شنا کردن در زمره بهترین ورزشها در دوره بارداری قرار میگیرد که باید حتماً در استخرهای استاندارد و بهداشتی انجام شود. چراکه شنا در محیط آلوده میتواند با انتقال بیماریهایی به رحم و جنین، باعث ایجاد مشکلاتی جدی شود. در عین حال، شنا کردن نقش زیادی در کاهش درد مفاصل _به خصوص کمردرد_ خواهد داشت. فقط باید به این نکته توجه داشت که ورزش نباید فشار زیادی را به مادر وارد کند.
تمرینات قدرتی :
تمرینات قدرتی شامل استفاده از برخی وسایل ورزشی نظیر کش ورزشی یا دمبلهای سبک میشود که انجام آنها موجب کاهش کمردرد، تقویت عضلات پشت، کمر، لگن، شکم و دست و نیز حفظ تعادل میگردد. شایان ذکر میباشد که افراد تازهوارد میبایست این تمرینات را ۲ الی ۳ روز در هفته و به مدت ۱۰ الی ۱۵ دقیقه شروع کرده و سپس به مرور زمان، طول انجام آن را به ۳۰ دقیقه افزایش دهند.
یوگا بارداری :
انجام یوگا در دوران بارداری با تقویت ماهیچههای بدن و حفظ آرامش فرد، موجب سلامت مادر و کودک و یک زایمان بیخطر میگردد. برای انجام یوگا در دوره بارداری باید از تمرینهای مخصوص این دوران استفاده کرد و حرکتهای سرعتی آن را کنار گذاشت.
تمرینات کگل :
انجام تمرینات کگل با سفت و منقبض کردن ماهیچههای ران برای دفعات ۵ ثانیهای، موجب تقویت عضلات لگن میشود و به راحتی در هرجایی قابل انجام است. بهطورکلی، زنان باردار حداقل ۳ مرتبه ورزش ۳۰ دقیقهای در طول هفته نیاز دارند.
کشش کمر
تمرین کشش کمر، حرکتی سبک میباشد که با درگیرکردن عضلات مرکز بدن و کمر، اکثر دردها و گرفتگیها را التیام میبخشد. بدین منظور میتوان روی یک توپ نشست و پس از بازکردن پاها به اندازه عرض لگن، بدن را روی توپ غلتانده تا جایی که فقط سر، گردن و شانهها روی توپ قرار بگیرد؛ سرانجام زانوها را به حالت زاویه ۹۰ درجه تغییر مسیر داد و ۳۰ ثانیه در همین حالت ماند. پس از این مدت، باید یک نفس عمیق کشید و به حالت اولیه برگشت سپس مجدداً تمرین را انجام داد.
یکی دیگر از تمرینات کشش کمر نیز «حرکت پل» نام دارد که عضلات پا و کمر و گردن را تقویت میکند. طی این تمرین، فرد میبایست به پشت خوابیده و با چسباندن کف پاها به زمین و قرار دادن بازوها در کنار بدن، زانوها را به سمت بالا خم کند و به تدریج ستون مهرهها را حدود ۵ تا ۱۰ ثانیه از روی زمین بلند نماید سپس به حالت اولیه بازگردد .
پیلاتس
انجام تمرینات پیلاتس به منظور حفظ تعادل و تقویت ستون فقرات به مدت ۱ بار در هفته انجام میشود؛ البته ناگفته نماند که در طول بارداری میبایست از تمرینات ورزشی که نیازمند درازکشیدن به پشت است، اجتناب گردد. در ادامه مقاله ورزش های دوران بارداری به نوع و نحوه انجام این ورزش های در بارداری اشاره می گردد .
۲. تمرینات ورزشی سه ماه دوم بارداری
در سه ماه دوم بارداری و با رشد بیشتر جنین، میبایست با یک فیزوتراپیست مشورت کرد تا پس از شناخت نحوه فعالیت عضلات داخلی و کف لگن، بتوان ورزشهایی متناسب با این دوره از بارداری را انجام داد و فعالیتهای روزمره را نیز اصلاح نمود. در ضمن، آگاهی از اینکه کدام عضله در حین بارداری نیازمند تقویت بیشتر است؛ به مادر این امکان را میدهد تا زایمان سریعتری در پیش داشته باشد.
۳. تمرینات ورزشی سه ماه سوم بارداری
در سه ماهه سوم، از آنجایی که جنین بزرگتر شده و تغییرات هورمونی موجب کاهش انرژی مادر میگردد؛ لذا شدت و زمان تمرینات ورزشی میبایست بسیار کمتر از شش ماه اول بارداری باشد و در صورت داشتن حس ناخوشایند، بلافاصله ورزش را متوقف نمود.
نکته مهم اینکه در سه ماه آخر بارداری نباید ورزش جدیدی را شروع کرد؛ بلکه کاهش شدت تمرینات در این مقطع، سبب کسب آمادگی بهتر برای زایمان میشود. ازجمله برخی تمرینات ورزشی مناسب برای این دوره میتوان به تمرینات یوگای مخصوص بارداری، پیادهروی آرام، تمرینات کگل و شنای آرام در آب اشاره کرد.
از طرفی دیگر، در این سه ماه آخر بارداری میبایست از انجام برخی تمرینات ورزشی نظیر تحرک بدنی بالا، پریدن (همانند طناب زدن)، تمرین با وزنههای سنگین و نیز حرکات قدرتی پرهیز کرد. در ورزش های دوران بارداری باید به نکات و الزامات لازم بسیار توجه شود .
علائم الزام توقف تمرینات ورزشی در دوران بارداری
نکته قابل توجه در مورد انجام تمرینات ورزشی های دوران بارداری این است که در صورت مشاهده هرگونه موارد زیر باید ورزش را متوقف نمود و پزشک را مطلع ساخت:
- سردرد، سرگیجه و تهوع
- حساس درد در ناحیه شکم، قفسه سینه یا کمر
- ضربان قلب نامنظم و شدید
- تنگی نفس
- احساس گرمای شدید
- خونریزی و ترشح واژینال
- خشکی دهان و تشنگی
- از دست دادن هوشیاری
نکات مهم در رابطه با ورزش برای مادران باردار :
مادران باردار با در نظر گرفتن نکاتی میتوانند یک ورزش ایمن را پشت سر بگذارند و علاوهبر کنترل و کاهش خطرات احتمالی، به بهبود سلامت خود و نوزادشان کمک کنند. برخی نکات مهم حین ورزش های دوران بارداری بهقرار زیر است:
- در صورت شروع ورزش از همان دوران بارداری، باید نرمشها از سادهترین و کمخطرترین به تمرینهای نسبتاً پیچیده افزایش یابد و نباید از ابتدا به سراغ فعالیتهای حرفهای و سنگین رفت.
- در تمام دوره حاملگی بهویژه سهماهه اول و آخر، هر ورزشی باید تحت نظر و مجوز پزشک انجام شود که از مزایای مهم آن باید به کنترل وزن اشاره کرد.
- گرمای زیاد بدن و عرق کردن در اثر ورزش یا حمام آب داغ و سونا، برای جنین خطرناک است و احتمال تولد نوزاد نارس را افزایش میدهد. لذا باید از قرارگیری در چنین وضعیتی پرهیز کرد.
- در صورت تمایل به کوهپیمایی و کوهنوردی باید از رفتن به ارتفاع بالا _به دلیل کمبود اکسیژن و ایجاد نقصهای مادرزادی برای نوزاد یا خطر سقط جنین_ اجتناب نمود.
- ورزش کردن کمک زیادی به کاهش استرس دوران بارداری میکند؛ بنابراین با داشتن یک برنامه تمرینی مناسب، میتوان تا حد زیادی نگرانیهای این ایام را مهار کرد.
- با داشتن وزن سالم ناشی از ورزش، فرصت زایمان آسانتر در کنار سلامت نوزاد، کاهش خطر ابتلا به مرض قند و دیابت نوزاد، کاهش خطر چاقی کودک در آینده و… نیز فراهم میگردد.
- باید قبل و بعد از ورزش و نیز حین آن، آب کافی نوشید و یک ساعت پیش از آغاز آن نیز از خوراکیهای شیرین نظیر بیسکویت استفاده کرد.
- اگر مادر باردار اهل ورزش حرفهای یا منظم پیش از حاملگی بوده، احتمالاً باید میزان و شدت تمرینهای خود را کم کند و تنها با تأیید پزشک به ادامه دادن برنامه ورزشی سابق خود بپردازد.
- گرم کردن قبل از آغاز ورزش، چک کردن ضربان قلب، استراحت در صورت خستگی حین ورزش و… از نکاتی است که باید به آن توجه کرد.
- زنان باردار باید از برداشتن وزنههای سنگین، انجام تمرینات نیازمند زور زیاد، حرکات آسیبزا به ناحیه شکم و… پرهیز کنند.
- در صورتی که زنان باردار حین ورزش کردن از نفس بیفتند _بهطوریکه صحبت کردن برای آنها دشوار باشد_، باید شدت تمرینهای خود را کاهش دهند.
- ورزش های دوران بارداری موجب تقویت عضله قلب میشود؛ اما باید همواره ضربان قلب خود را کمتر از ۱۴۰ بار در دقیقه نگه داشت.
- استفاده از لباسهای گشاد و راحت، کفش مناسب و نیز یک سینهبند حمایتی مناسب به هنگام ورزش کردن برای خانمهای باردار امری ضروری میباشد.
- تمرینات ورزشی باید روی یک سطح هموار و حداقل یک ساعت بعد از مصرف وعدهی غذایی انجام شود.
- در صورت انجام ورزشهای خوابیده، باید به منظور پیشگیری از سرگیجه، به تدریج و به آرامی از زمین بلند شد.
- خانمهای باردار باید در صورت احساس بیماری یا تب، از انجام تمرینات ورزشی پرهیز کنند.
چه افرادی باید از ورزش های دوران بارداری پرهیز کنند؟
انجام تمرینات و ورزشهای مختلف و حتی بسیاری از نرمشهای سبک و کم به بعضی از بانوان به هیچ وجه توصیه نمیشود. در واقع، در صورت داشتن هر یک از مشکلات زیر نباید در دوران بارداری ورزش کرد البته قبل از ورزش باید در خصوص این موضوع با پزشک و یا کارشناس تربیت بدنی مشورت گردد:
- پایین بودن جنین
- خونریزی یا لکهبینی دوران حاملگی
- دهانه رحم ضعیف
- تجربه سقط مکرر یا مشکوک بودن به سقط جنین
- سابقه زایمان زودرس در بارداریهای قبل
- وزن کم در طول بارداری
- کمبود آهن
- فشارخون بالا و غیر قابل درمان با دارو
- بارداری در سنین های بالاتر
- مصرف سیگار
- ابتلا به دیابت
ورزش های دوران بارداری خطرناک و ممنوعه برای خانم ها :
تعدادی از حرکات و تمرینات ورزشی که موجب به خطر افتادن جان جنین و حتی مادر میشود به شرح ذیل می باشد:
- دراز کشیدن به پشت و طاقباز خوابیدن
- خم شدن به عقب
- خوابیدن بر روی شکم
- بالابردن ناگهانی پاها
- ایستادن طولانیمدت
- ایستادن بر روی پنجه پا در ورزشهای تعادلی
- تمریناتِ نیازمند به تحمیل فشار بر روی لگن نظیر اسبسواری
- چرخاندن بدن و لگن در ورزشهایی نظیر اسکی
بهترین زمان برای ورزش های دوران بارداری چه زمانی است؟
ورزشکردن در طول بارداری لازم است تحت نظر مربی و پزشک باشد تا با دوران تکاملی حاملگی، تمرینات مناسب هم دوران انجام شود و بسته به نوع ورزش انتخابی در دوران بارداری، فعالیتها باید در برخی ماهها کاهش یابد. در ابتدا باید عنوان کرد که آغاز تمرینات ورزشی طی چند ماه پیش از بارداری، موجب تقویت جسم و ماهیچهها و در نتیجه گذراندن یک دوره بارداری سالم و موفق البته با جسم و روان قوی میشود.
معمولاً بهتر است که ورزشهای حرفهای و سنگین با آغاز بارداری تا ۱۶ هفته (حدود ۴ ماه) به تعویق بیفتد. به عبارتی، در این دوران بدن به جذب تمام کربوهیدراتها جهت تقسیم چربی ویژه شیردهی نیاز دارد و انرژی لازم برای ورزشهای سنگین و طولانی را از مادر خواهد گرفت و سفارش شده است که در سهماهه اول بارداری، حدود ۱۰ الی ۲۰ درصد از شدت تمرینهای ورزشی سابق کاهش پیدا کند .
در سهماهه دوم بارداری، انرژی و قدرت مادر افزایش مییابد و میتواند تا حدودی ورزشهای گذشته را از سر بگیرد. با این حال طی سهماهه سوم بارداری با بزرگ شدن جنین و افزایش وزن مادر، احساس خستگی، نفس نفس زدن، تجمع خون در اندامهای تحتانی و تورم اندامها بروز میکند و او را از فعالیتهای سنگین بازمیدارد. لذا گفته میشود که در این ایام نیز باید حدود ۳۵ الی ۴۵ درصد از فعالیتهای گذشته کاهش یابد .
استفاده از دوچرخه ثابت و تردمیل در دوران بارداری مجاز است؟
همانطور که قبلا گفته شد، میتوان از دوچرخه ثابت در تمام طول بارداری استفاده کرد و به صورت روزانه چند دقیقه، به این ورزش پرداخت. معمولاً در دوچرخههای ثابت ویژه خانمهای باردار، صندلیهای بزرگ و راحتی ( مبله ) تعبیهشده که امکان پا زدن به صورت نشسته یا نیمهخوابیده را به راحتی فراهم میکند.
ضمناً باید پس از این ورزش ، با حرکات کششی به تسکین عضلات باسن و پاها پرداخت. تردمیل نیز برای پیادهروی سریع در منزل به کار میرود و وسیلهای بسیار سودمند به شمار می آید . لازم است هنگام استفاده از تردمیل، با حالت ایستاده صحیحی حرکت کرد و سرعت آن را نیز به قدری تنظیم نمود که برای یک خانم باردار خطرآفرین نباشد .
البته لازم است به این نکته نیز توجه شود علاوه بر وسایل بالا می توانند با مشورت پزشک و مربی میتوانند ازدیگر وسایل مانند الپتیکال ، استپر ، روئینگ ، تجهیزات بدن سازی نیز استفاده نمایند . ما در این مقاله تمام تلاش خود را برای انتقال نکات بسیار مهم ورزش های دوران بارداری برای بانوان محترم کشور عزیز معطوف داشته و امیدوار هستیم که مطالب این مقاله برای شما مفید واقع گردد .
نکته کلیدی :
در حال حاضر با توجه به زندگی ماشینی و وجود مشکلات روزمره همانند ترافیک ، ازدحام و شلوغی ، آلودگی هوا ، شرایط بد جوی و سایر موارد موجود خود تاثیر بسیار زیادی بر کاهش سلامتی افراد می گذارد و این خود یک از مشکلات جاری و همیشگی افراد تلقی می گردد . اما امروزه فناوری و صنعت توانسته است با شبیه سازی ورزش های مربوطه تجهیزات و دستگاه های بسیار پیشرفته و کاملی را طراحی ، ساخته و روانه بازار کند . تجهیزات ورزشی مانند تردمیل شامل تردمیل های باشگاهی ، خانگی ، چند کاره ، آبی ، دوچرخه های ثابت شامل باشگاهی ، خانگی ، دوچرخه های ثابت نشسته ، دوچرخه های اسپینینگ ، الپتیکال ها شامل باشگاهی ، خانگی ، استپر ، روئینگ ، تجهیزات بدن سازی و انواع و اقسام ماساژور ها که با خرید یکی از این وسیله های ورزشی می توانند نسبت به ارتقاء و تضمین سلامتی خود اقدام کنند و استفاده از این تجهیزات ورزشی کمک های بسیار ارزشمند و ارزنده می نمایند و مسیر بهبودی کامل از هر نوع بیماری را برای این افراد مرتفع نماید .
راهنمای خرید تجهیزات ورزشی از فروشگاه بزرگ تجهیزات ورزشی ایران گام :
برای خرید تجهیزات ورزشی مناسب برای ورزش های دوران بارداری باید نکاتی را مد نظر داشته باشید تا بتوانید انتخاب ایده الی داشته باشید . سیستم ها و تنظیمات موجود در این دستگاهها از تنوع بسیار زیادی برخوردار است که هر کدام نیز از ویژگی های خاصی برخوردار هستند و تمامی محصولات این فروشگاه دارای گارانتی معتبر ، خدمات پس از فروش ، حمل و نصب رایگان و از برند های معتبر جهانی می باشد . برای خرید هر یک از تجهیزات ورزشی با کیفیت که از تمامی امکانات برخوردار باشد می توانید به فروشگاه بزرگ تجهیزات ورزشی ایران گام مراجعه نمائید . این فروشگاه علاوه بر ارائه و مشاهده انواع این دستگاه ها را به صورت آنلاین، کاربران را از جزئیات هر دستگاهی مطلع می سازد . شما می توانید پیش از اقدام به خرید تجهیزات ورزشی با کارشناسان متخصص ما در فروشگاه بزرگ تجهیزات ورزشی ایران گام تماس، و مشاوره و اطلاعات لازم را در خصوص برند، نوع و قیمت دستگاه ها را کسب و در صورت نیاز اقدام به سفارش محصول مورد نظر خود نمائید.
فروشگاه تجهیزات ورزشی ایران گام با در اختیار داشتن تکنسین های مجرب خود شرایطی را فراهم نموده است که کلیه خدمات لازم اعم از تعمیر و یا سرویس تجهیزات ورزشی شما را در اسرع وقت و در محل مورد نظر با قیمت مناسب وبا کیفیت عالی و به نحوه احسنت برای شما عزیزان انجام دهند .
پیشنهاد می شود برای خرید و آشنایی بیشتر با انواع تجهیزات ورزشی و مطالعه مقالات ورزشی به صفحه اصلی سایت ما به آدرس https://iran-gam.comضمنا شما عزیزان می توانید در اینستاگرام به نشانی irangam_shop مراجعه فرمائید .
ضمنا علاوه بر موارد فوق شما می توانید جهت ارتباط و اخذ مشاوره از طریق واتساپ با شماره 09121277313 ارتباط برقرار فرمائید .
سیاست فروشگاه بزرگ تجهیزات ورزشی ایران گام ترویج و گسترش فرهنگ ورزش در جهت افزایش سلامت افراد جامعه می باشد در صورت هر گونه ابهام و یا سوال می توانید از طریق کانال ارتباطی موجود و در نظر گرفته شده فوق با کارشناسان این فروشگاه ارتباط برقرار نمائید و یا اینکه سوالات مد نظر خود را ارسال در اسرع وقت به آنها پاسخ تخصصی داده خواهد شد .
با تشکر از شما
استفاده از این مقاله برای سایت فروشگاه تجهیزات ورزشی ایران گام محفوظ است . ذکر مطلب با ذکر منبع بلامانع است .
دیدگاه خود را بنویسید